DDK ve TMSF’ye olağanüstü yetkiler: Tartışmalara neden olan düzenleme yürürlüğe girdi

TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaşan Devlet Denetleme Kurulu’nun (DDK) yetkilerini düzenleyen kanun, Resmi Gazete’de yayımlandı. DDK’ya her kademedeki kamu görevlisini görevden uzaklaştırma yetkisi verdiği için tartışılan düzenlemeye ilişkin CHP, Anayasa Mahkemesi’ne iptal ve yürürlüğü durdurma davası açacağını açıklamıştı.

Devlet Denetleme Kurulu Başkan ve Üyelerine İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanunun adı “Devlet Denetleme Kuruluna İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun” şeklinde değiştirildi.

SORUŞTURMA, İNCELEME VE DENETLEME YAPABİLECEK

Devlet Denetleme Kurulu (DDK), kamuya yararlı derneklerle vakıflarda, kooperatiflerde, birliklerde ve bu kurum ve kuruluşların her türlü ortaklık ve iştiraklerinde her türlü idari soruşturma, inceleme, araştırma ve denetleme yapabilecek.

Denetçiler, denetim ve soruşturma grupları içinde görev onayları ve/veya grup çalışma programlarıyla verilen konularda denetim, inceleme, araştırma ve soruşturma yapacak, denetlemelerde görevlendirildikleri konularla ilgili olarak kurum ve kuruluşlar ve bankalar dahil diğer gerçek ve tüzel kişilerle yazışma yapacak, bilgi ve belge ile açıklamalarda bulunulmasını isteyecek, raporlar hazırlayacak ve Kurul toplantılarında açıklamalarda bulunacak, mevzuatla verilen görevleri yapacak, Kurul başkanı ve ilgili Kurul üyesinin verdiği işleri yapacak.

Kurul üyeleri ve denetçiler denetim görevi gereğince denetim kapsamına dahil kurum ve kuruluşların teftiş, denetim veya bu maksatla kurulmuş birimlerinin görev, yetki ve sorumluluklarına sahip olacak.

İlgili Kurul üyesi veya denetçi, denetlemeler sırasında denetimi güçleştiren veya engelleyen davranışlarda bulunan, görevde kalması halinde kamu zararını artıracağı, suç delillerini karartacağı anlaşılan, kamu hizmetinin gerekleri yönünden görevi başında kalmasında sakınca görülen her kademe ve rütbedeki görevliler hakkında görevden uzaklaştırma tedbirinin uygulanmasını yetkili makamlara önerebilecek, memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında bu tedbiri uygulayabilecek. Görevden uzaklaştırma tedbirine ilişkin gerekçeli yazı, görevden uzaklaştırılanın atamaya yetkili amirine, Kurul Başkanına ve diğer ilgililere bildirilecek.

Denetlemeler sırasında görevden uzaklaştırma gerekçesinin ortadan kalkması, denetlemeler sonunda suç işlendiğinin belirlenememesi veya disiplin yönünden memurluktan çıkarma dışında bir ceza önerilmesi halinde ilgili denetim veya soruşturma grubunca hazırlanacak yazı veya rapor üzerine, görevden uzaklaştırılan, atamaya yetkili amir tarafından derhal görevine başlatılacak. Görevden uzaklaştırma tedbiri uygulamasına ilişkin iş ve işlemler öncelikle tamamlanacak.

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİKLER

Düzenlemeyle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda değişiklik yapıldı. Buna göre, yaşlılık, malullük, ölüm aylığı almakta olan emekliler ile hak sahiplerine dosya bazında 12 bin 500 lira olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarı, 2025 yılı Ocak ödeme döneminden geçerli olmak üzere 14 bin 469 liraya yükseltildi.

Kanunla Elektrik Piyasası Kanunu’nda değişiklik yapıldı. Buna göre, Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), TETAŞ’ın taraf olduğu mevcut sözleşmeler kapsamında imzalanmış olan enerji alış ve satış anlaşmalarını yürütecek. Elektrik enerjisi mübadele, ithalat ve ihracat anlaşmaları ile mevcut imtiyaz ve uygulama sözleşmeleri kapsamında enerji alış ve satış anlaşmaları imzalayabilecek.

TMSF’YE VERİLEN HAK VE YETKİLER

Kanuna eklenen geçici madde ile, Türk Ceza Kanunu’nun “Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama”, “Silahlı örgüt”, “Silah sağlama” başlıklı hükümleri veya Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun’un “Terörizmin finansmanı suçu” başlıklı hükmünde düzenlenen suçların işlendiği hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince şirketlere veya malvarlığı değerlerine kayyım atanmasına karar verildiği takdirde bu hükmün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl süreyle Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) kayyım olarak atanabilecek. Bu halde kayyımlık hak ve yetkileri bakımından Bankacılık Kanunu’nda TMSF’ye verilen hak ve yetkiler kıyasen uygulanacak.